ΚΔ' Πανορθόδοξη Συνδιάσκεψη Εντεταλμένων Ορθοδόξων Εκκλησιών και Ιερών Μητροπόλεων για θέματα αιρέσεων και παραθρησκείας
ΚΔ' Πανορθόδοξη Συνδιάσκεψη Εντεταλμένων Ορθοδόξων Εκκλησιών και Ιερών Μητροπόλεων
για θέματα αιρέσεων και παραθρησκείας.
ΠΟΡΙΣΜΑΤΑ
Η ΚΔ' Πανορθόδοξη Συνδιάσκεψη Εντεταλμένων Ορθοδόξων Εκκλησιών και Ιερών Μητροπόλεων για θέματα αιρέσεων και παραθρησκείας, που πραγματοποιήθηκε, υπό την αιγίδα του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και Πασης Ελλάδος κ. Ιερωνύμου, στο Εκπαιδευτικό και Πολιτιστικό Ίδρυμα «Άγιος Γρηγόριος Παλαμάς» στη Θεσσαλονίκη, από 15 έως 17.10.2012, με τη φιλόξενη φροντίδα του Παναγιωτάτου Μητροπολίτου Θεσσαλονίκης κ. Ανθίμου, Προέδρου της Σ. Ε. επί των Αιρέσεων και υπό την προεδρίαν Αυτού, με θέμα: «Η ελπίδα της Ορθοδόξου Εκκλησίας για την αιωνιότητα και οι πλάνες των "εσχατολογικών" αιρέσεων», μετά από εκτενή συζήτηση επί των εισηγήσεων, ενέκρινε ομοφώνως τα ακόλουθα Πορίσματα:
1. Η διδασκαλία περί εσχάτων διαποτίζει ολόκληρη τη θεολογία και ζωή της Ορθοδόξου Εκκλησίας και εστιάζει σε ο,τι συνιστά το απόλυτο, το τελικό, το οριστικό. Δεν είναι άλλο από το πρόσωπο του σαρκωθέντος Υιού και Λόγου του Θεού και την απόλυτη κυριαρχία Του στον κόσμο. Με άλλα λόγια, η Βασιλεία του Θεού αποκαλύπτεται κατά την Καινή Διαθήκη στο πρόσωπο και στο έργο του Ιησού Χριστού και συνιστά ταυτόχρονα το κεντρικό γεγονός της επέμβασης του Θεού στην Ιστορία. Επομένως, τα έσχατα συνδέονται με τις τρεις διαστάσεις του χρόνου, παρελθόν, παρόν και μέλλον.
2. Η Ορθόδοξη εσχατολογία δεν είναι απλώς ο λόγος για την άλλη ζωή, ούτε το τελευταίο κεφάλαιο της Αγίας Γραφής η της Δογματικής της Εκκλησίας. Διαποτίζει το σύνολο της Αγιογραφικής διδασκαλίας και, ως εκ τούτου, της εκκλησιαστικής και λειτουργικής ζωής, καθώς είναι προσανατολισμένη και αναζητεί από τους πιστούς την ενεργό προσμονή της ερχόμενης Βασιλείας του Θεού, τη δυναμική μεταμόρφωση και ανακαίνιση του σύμπαντος κόσμου.
3. Η ελπίδα των εσχάτων, κατά τις μαρτυρίες της Αγίας Γραφής, θεμελιώνεται στο μυστήριο της Θείας Οικονομίας, από τη δημιουργία του κόσμου, δια της πορείας του λαού του Θεού μέσα στην ιστορία, «έως της συντελείας του αιώνος» (Μτ. 28,20). Κεντρικός άξονας της χριστιανικής ελπίδας είναι ο Σταυρός και η Ανάσταση του Χριστού, η δε «Ημέρα του Κυρίου» ταυτίζεται με την αναμενόμενη Βασιλεία του Θεού.
4. Στην Ορθοδόξη Εκκλησία, τη ζωή και τη θεολογία της, ομιλούμε για «εγκαινιασθείσα» Εσχατολογία, καθώς κινούμαστε μεταξύ ενός «ήδη» και ενός «όχι ακόμη» της Βασιλείας του Θεού. Η Ορθόδοξη περί εσχάτων διδασκαλία συνδέεται αδιασπάστως και οργανικώς με ολόκληρο το βιωματικό, ασκητικό, λειτουργικό και μυστηριοκεντρικό πλαίσιο της ζωής της Εκκλησίας, με στέρεη και επαρκή θεολογική θεμελίωση την ενότητα, συνύφανση και συσχέτιση του έργου του Χριστού και του Αγίου Πνεύματος στην κτίση και στην ιστορία. Η θεολογική αυτή βάση έχει άμεσες και συγκεκριμέ-νες συνέπειες στη ζωή των πιστών, στην περί εσχάτων διδασκαλία και ακόμη στην ίδια την ταυτότητα της Εκκλησίας. Υπό το πρίσμα αυτών των θεολογικών δεδομένων, επισημαίνονται τα ακόλουθα, σχετικά με τις πλάνες των εσχατολογικών αιρέσεων και άλλων διαφόρων μελλοντολογικών ομάδων:
α. Στις διάφορες εσχατολογικού χαρακτήρα αιρέσεις και παραχριστιανικές ομάδες διαπιστώνεται μια εντόνως παχυλή και εξόχως ανθρωπομορφική θεώρηση και παρουσίαση των εσχάτων, λόγω, είτε της «κατά γράμμα» θεοπνευστίας και ατομικής ερμηνείας της Αγίας Γραφής, που αποδέχονται, είτε της αλλοίωσης της Αγιογραφικής διδασκαλίας μέσω των διαφόρων «οραμάτων» η ποικίλων «αποκαλύψεων» των ιδρυτών των αιρέσεων αυτών.
β. Επίσης, λόγω του γεγονότος ότι οι αιρετικές κινήσεις στερούνται αυθεντικών εκκλησιαστικών κανόνων ερμηνείας και κριτηρίων αξιολόγησης, η όλη απόπειρα αγιογραφικής τεκμηρίωσης των κακόδοξων θεωριών τους θεμελιώνεται σε ένα άκρατο υποκειμενισμό, που παράγει πληθώρα αυθαίρετων ερμηνειών και κακόδοξων αντιλήψεων.
γ. Πολλές από τις νεώτερες αιρετικές και παραχριστιανικές κινήσεις εσχατολογικού και χιλιαστικού χαρακτήρα έχουν την ιστορική αφετηρία τους η επηρεάστηκαν από το κλίμα που είχε διαμορφωθεί στις Η.Π.Α. κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα, με αφορμή την έντονη αίσθηση και προσδοκία που είχε καλλιεργηθεί εντός των διαφόρων προτεσταντικών κλάδων για μια επικείμενη επιστροφή και Δευτέρα Παρουσία του Κυρίου.
δ. Παρά τη σαφή θέση του Κυρίου ότι είναι άγνωστος ο χρόνος της Δευτέρας Παρουσίας Του (Ματθ. 24,36), πολλές από τις εσχατολογικές χιλιαστικές αιρέσεις, παραχριστιανικές κινήσεις και άλλες μελλοντολογικές ομάδες (π.χ. τρομολαγνία περί του τέλους του κόσμου το 2012, ημερολόγιο των Μάγια, τηλεοπτικοί και διαδικυακοί ψευδοπροφήτες κ.ά.) δεν διστάζουν, με διάφορους αστήρικτους Αγιογραφικούς και χρονολογικούς συσχετισμούς, να καθορίζουν μέσω ψευδοπροφητειών ημερομηνίες, κατά τις οποίες θα λάβει χώρα η Δευτέρα Παρουσία και, φυσικά, επανειλημμένως διαψεύδονται.
ε. Σε ορισμένες κινήσεις διάφορα γεγονότα και μαρτυρίες της Αγίας Γραφής χρησιμοποιούνται ως μέσο ψυχολογικής πίεσης, αφού προηγουμένως έχουν συστηματικά εκπαιδεύσει τους οπαδούς τους σε ένα συγκεκριμένο τρόπο σκέψης, ώστε τα μέλη τους κάτω από τον φόβο «της σφαγής τους στον Αρμαγεδώνα» η «της μη αρπαγής τους στους ουρανούς», να αυξάνουν τον «ιεραποστολικό» ακτιβισμό τους, ως απόδειξη ότι ανήκουν στην κατηγορία των «εκλεκτών» και των «σεσωσμένων».
5. Η ολομέλεια της Συνδιασκέψεως διεπίστωσε την μεγάλη χρησιμότητα, που θα είχε για την ποιμαντική εργασία της αντιμετωπίσεως των αιρέσεων, η συμπλήρωση του καταλόγου των αιρετικών και παραχριστιανικών ομάδων, τον οποίο κατήρτισε η Ε΄ Συνδιάσκεψη Εντεταλμένων, στη Ναύπακτο το 1993, ως και του καταλόγου των ομάδων των ασυμβίβαστων με την Ορθόδοξη πίστη, τον οποίο κατήρτισε η Ζ' Πανορθόδοξη Συνδιάσκεψη Εντεταλμένων Ορθοδόξων Εκκλησιών και Ιερών Μητροπόλεων, στην Αλίαρτο Βοιωτίας το 1995. Τούτο καθίσταται αναγκαίο από την εμφάνιση και δραστηριοποίηση πληθώρας νέων αιρετικών, παραχριστιανικών και παραθρησκευτικών οργανώσεων στον κόσμο.
6. Η ολομέλεια της Συνδιασκέψεως επεσήμανε επίσης την παντελή απουσία της Ορθόδοξης εσχατολογίας από τα προτεινόμενα και ήδη πιλοτικώς διδασκόμενα στην Ελλάδα νέα βιβλία για το μάθημα των Θρησκευτικών στη στοιχειώδη και μέση εκπαίδευση. Η έλλειψη αυτή συνοδεύεται, δυστυχώς, από μία ριζική αλλαγή του προσανατολισμού του μαθήματος των Θρησκευτικών, από τον Συνταγματικά κατοχυρωμένο στην Ελλάδα ομολογιακό του χαρακτήρα σε μία προοπτική αποδόμησης, που καταλήγει στον θρησκευτικό συγκρητισμό.
7. Η Ορθόδοξη Εκκλησία με τη Θεολογία, την δισχιλιετή Παράδοση και ζωή της, αποδοκιμάζει τις δοξασίες των διαφόρων εσχατολογικών αιρέσεων και άλλες ποικίλες εσφαλμένες μελλοντολογικές αντιλήψεις, όχι μόνο διότι η συλλογιστική τους είναι σαθρή και η εξήγησή τους αφελής, αλλά πρωτίστως διότι οι δοξασίες αυτές είναι θεραπευτικά λανθασμένες. Αδυνατούν να θεραπεύσουν τον εσκοτισμένο και αλαζονικό νου του ανθρώπου και την γεμάτη ιδιοτέλεια καρδιά του, με τελικό αποτέλεσμα να οδηγούν τους οπαδούς τους, οι οποίοι είναι κι αυτοί πλάσματα της αγάπης του Θεού, στον πνευματικό θάνατο και να τους στερούν την αληθινή και ζωντανή ελπίδα για την αιωνιότητα.
Ο Πρόεδρος της Συνδιασκέψεως
και Πρόεδρος της Συνοδικής Επιτροπής επί των Αιρέσεων
Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης Άνθιμος
Οι Εντεταλμένοι των Ορθοδόξων Εκκλησιών
Οικουμενικού Πατριαρχείου
Πατριαρχείου Αλεξανδρείας
Πατριαρχείου Ιεροσολύμων
Πατριαρχείου Μόσχας και Πάσης Ρωσίας
Πατριαρχείου Σερβίας
Πατριαρχείου Ρουμανίας
Εκκλησίας της Κύπρου
Εκκλησίας της Ελλάδος
Εκκλησίας της Πολωνίας
Εκκλησίας της Αλβανίας
Τά παρόντα Πορίσματα της ΚΔ' Συνδιασκέψεως, εγκριθέντα ομοφώνως υπο της ολομελείας, υποβάλλονται ευσεβάστως προς την Ιεράν Σύνοδον της Εκκλησίας της Ελλάδος.