11 Μαρτίου
Σωφρονίου Α΄ Πατριάρχου Ἱεροσολύμων 638 κατά Μονοφυσιτισμοῦ καί Μονοθελητισμοῦ
Εὐλογίου Ἱερομάρτυρος Ἐπισκόπου Κορδούης Ἱσπανίας 859 κατά Φράγκων αἱρετικῶν καί σχισματικῶν
Θεοδώρας βασιλίσσης Ἄρτης 1285 κατά Λατίνων κατακτητῶν
Ἑβρ. δ΄ 14-ε΄ 6 • Μάρκ. η΄ 34-θ΄ 1
Ὁ Ἅγιος Σωφρόνιος γεννήθηκε στή Δαμασκό τῆς Συρίας περί τό ἔτος 580 καί ἦταν υἱός εὐσεβῶν καί ἐνάρετων γονέων, τοῦ Πλινθᾶ καί τῆς Μυροῦς. Λόγῳ τῆς καταγωγῆς του ἀποκαλεῖται καί Δαμασκηνός. Κατά τή νεαρή του ἡλικία ἐπισκέφθηκε τούς Ἁγίους Τόπους καί ἐκάρη Μοναχός στή Μονή τοῦ ἀββᾶ Θεοδοσίου, ὅπου συνδέθηκε πνευματικά μέ τόν ἐκεῖ ἀσκούμενο Ἰωάννη τόν Μόσχο, ἀπό τόν ὁποῖο διδάχθηκε πολλά. Μέ τή συνοδεία αὐτοῦ ἐπισκέφθηκε τήν Αἴγυπτο, ὅπου συνδέθηκε μέ τόν κύκλο τοῦ Ἁγίου Ἰωάννη τοῦ Ἐλεήμονος καί τή Ρώμη. Τότε πέθανε καί ὁ Ἰωάννης ὁ Μόσχος (620). Ὁ Σωφρόνιος μετακόμισε τό λείψανο αὐτοῦ στά Ἱεροσόλυμα καί, ἀφοῦ τό ἐνταφίασε στή Μονή τοῦ Ὁσίου Θεοδοσίου, ἐπανέκαμψε στήν Ἀλεξάνδρεια. Ἐκεῖ προσβλήθηκε ἀπό ἀνίατη ἀσθένεια τῶν ὀφθαλμῶν. Ἐπισκέφθηκε τότε τόν Ναό τῶν Ἁγίων Ἀναργύρων Κύρου καί Ἰωάννου στό Ἀμπουκίρ καί θεραπεύθηκε. Τό θαῦμα αὐτό περιέλαβε σέ ἐγκώμιό του πρός τούς Ἁγίους αὐτούς.
Στή συνέχεια ἐπισκέφθηκε τήν Κων/πολη μέ τήν ἐλπίδα νά προσεταιρισθεῖ τόν Πατριάρχη Σέργιο Α΄ (610–638) στίς θέσεις του κατά τῶν Μονοφυσιτῶν καί νά ἐκφράσει τίς διαφωνίες του κατά τοῦ ἑνωτικοῦ σχεδίου, τό ὁποῖο ὁ Πατριάρχης Ἀλεξανδρείας Κύρος ὁ ἀπό Φάσιδος (630–643) ἑτοίμαζε γιά νά σιγάσει τήν διαμάχη μεταξύ Ὀρθοδόξων καί Μονοφυσιτῶν. Ἀλλά ἀπέτυχε καί ἀπογοητευμένος ἐπανῆλθε στά Ἱεροσόλυμα.
Ὅταν πέθανε ὁ Ἅγιος Μόδεστος, Πατριάρχης Ἱεροσολύμων († 16/12), ὁ Ἅγιος Σωφρόνιος, γιά τήν ὑπερβάλλουσα ἀρετή του, ἀνῆλθε τό ἔτος 634 στόν πατριαρχικό θρόνο τῆς Σιωνίτιδος Ἐκκλησίας. Ἡ κατάσταση ἦταν θλιβερή. Ἐσωτερικά ἡ Ὀρθοδοξία ὑπέφερε ἀπό τήν αἵρεση τοῦ μονοφυσιτισμοῦ. Ἐξωτερικά οἱ Ἄραβες περιέσφιγγαν τήν πόλη τῶν Ἱεροσολύμων. Ἤδη κατεῖχαν τή Βηθλεέμ καί ὁ Ἅγιος Σωφρόνιος μή δυνάμενος, κατά τόν Δεκέμβριο τοῦ ἔτους 634, νά μεταβεῖ ἐκεῖ γιά νά γιορτάσει τήν γέννηση τοῦ Θεανθρώπου, θρηνεῖ. Γιά τήν ἀποκατάσταση κάποιας ἠρεμίας στό ποίμνιό του, συγκαλεῖ Σύνοδο καί καταδικάζει τόν Μονοφυσιτισμό. Γιά τήν ἀπόκρουση τῶν Ἀράβων ὀργανώνει τήν ἄμυνα τῆς πόλεως. Τό ἔτος 637 ὅμως ἀναγκάζεται νά παραδώσει τήν πόλη τῶν Ἱεροσολύμων στόν χαλίφη Ὀμάρ.
Ὁ Ἅγιος Σωφρόνιος κοιμήθηκε μέ εἰρήνη τό ἑπόμενο ἔτος 638
Τό συγγραφικό του ἔργο εἶναι σαφῶς καί καθαρά ποιητικό. Διακρίθηκε κυρίως στήν συγγραφή ἰδιομέλων καί τοῦ βίου τῶν Ἁγίων Ἀναργύρων, Ἰωάννου τοῦ Ἐλεήμονος καί Μαρίας τῆς Αἰγυπτίας.