8 Μαρτίου
Θεοφυλάκτου Ἐπισκόπου Νικομηδείας 840 κατά Εἰκονομαχίας
Παύλου Ὁσίου 8ος Ὁμολογητοῦ κατά Εἰκονομαχίας
Ἠσ. ια΄ 10-ιβ΄ 2 • Γεν. ζ΄ 4-η΄ 3 Παροιμ. ι΄ 1-22
Ὁ Ὅσιος Θεοφύλακτος (845) Ἐπίσκοπος Νικομήδειας ἀκολούθησε τόν Ἅγιο Πατριάρχη Νικηφόρο μαζί μέ τόν Ἅγιο Αἰμιλιανό Κυζίκου, τόν Ἅγιο Εὐθύμιο Σάρδεων, τόν Εὐδόξιο Ἀμορίου, τόν Ἅγιο Μιχαήλ Συνάδων καί τόν Ἅγιο Ἰωσήφ Θεσσαλονίκης καί ἀνέβηκαν στό παλάτι καί ἔλεγξε μέ εἰκονογραφικά χωρία τόν αὐτοκράτορα γιά τά δυσσεβῆ διδάγματα καί τήν εἰκονομαχική διάθεση του. Ἐπειδή ὁ αὐτοκράτορας ἔμενε ἀμετάπειστος, ὁ Ὅσιος Θεοφύλακτος ἔλαβε τόν λόγο καί τοῦ εἶπε μέ παρρησία: «Γνωρίζω ὅτι καταφρονεῖς τήν ἀνοχή καί μακροθυμία τοῦ Θεοῦ. Ἀλλά θά ἔλθει σέ σένα ξαφνικά ὄλεθρος καί ἡ καταστροφή θά εἶναι ὅμοια μέ καταιγίδα».
Ὁ αὐτοκράτορας ἐξαγριώθηκε καί τούς καταδίκασε ὅλους σέ ἐξορία. Τόν μέν Πατριάρχη Νικηφόρο στή Χρυσούπολη, τούς ἄλλους Ἀρχιερεῖς σέ διαφορετικά μέρη καί τόν Ὅσιο Θεοφύλακτο στό Στρόβιλο, ὅπου ἐπί τριάντα ἔτη παρέμεινε μέ καρτερία καί ἐκεῖ κοιμήθηκε μέ εἰρήνη τό ἔτος 845.
Ὁ Ἅγιος Θεόδωρος ὁ Στουδίτης ἀποκαλεῖ τόν Ὅσιο Θεοφύλακτο στῦλο ἀληθείας, Ὀρθοδοξίας ἑδραίωμα, φύλακα τῆς εὐσεβείας, στήριγμα τῆς Ἐκκλησίας.