7 Μαρτιου
Βασιλέως, Ἐφραίμ, Εὐγενίου, Αἰθερίου, Καπίτωνος, Ἀγαθοδώρου καί Ἐλπιδίου καί Ἐπισκόπων Ἱερομαρτύρων ἐν Xερσῷνι 4ος
Ἐφραίμ Πατριάρχου Ἀντιοχείας 546 κατά Μονοφυσιτισμοῦ τοῦ Σεβήρου
Ἠσ. ι΄ 12-20 • Γεν. ζ΄ 6-9 Παροιμ. θ΄ 12-18
Ὁ ἅγιος Ἐφραίμ Πατριάρχης Ἀντιοχείας καταγόταν ἀπό τήν Ἄμιδα, πόλη στίς ὄχθες τοῦ Τίγρη (σημ. στό Κουρδιστάν), καί κατεῖχε τότε τό ἀξίωμα τοῦ κόμητα τῆς Ἀνατολῆς. Μέ ἐντολή τοῦ αὐτοκράτορα Ἰουστίνου τοῦ Θρακός (518-527) ἀνέλαβε νά διευθύνει τήν ἀνοικοδόμηση τῆς Ἀντιοχείας πού εἶχε καταστραφεῖ ἀπό φοβερό σεισμό στίς 20 Μαΐου 526. Ἐπιδεικνύοντας σοφία στά διοικητικά ζητήματα τῆς πόλης ἀνακηρύχθηκε ἐπίσκοπος τῆς πόλεως ἀπό τό σύνολο τοῦ λαοῦ, ὅπως ὁ ἅγιος Ἀμβρόσιος [7 Δέκ.] καί ὁ ἅγιος Νεκτάριος Κων/πόλεως [11 Ὀκτ.].
Τήν περίοδο αὐτἠ, πού συγκλονιζόταν ἀπό τούς μονοφυσίτες ὀπαδούς τοῦ Σεβήρου Ἀντιοχείας, ὁ ἅγιος Ἐφραίμ στάθηκε ἀκλόνητος ὑπέρμαχος τῆς Ὀρθοδοξίας. Στά θεολογικά του συγγράμματα ἀπέδειξε ὅτι ἡ διατύπωση τοῦ ἁγίου Λέοντος [18 Φεβρ.] καί τῆς Συνοδοῦ τῆς Χαλκηδόνας γιά τό πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ δέν ἀντιτίθεται καθόλου στή θεολογία τοῦ ἅγιου Κυρίλλου. Καί λαμβάνοντας ἀποτελεσματικά μέτρα, κατόρθωσε νά ἐπαναφέρει τήν τάξη στήν Ἐκκλησία του.
Μία ἡμέρα, καθώς προσπαθοῦσε νά ἀποσπάσει ἀπό τήν πλάνη ἕναν αἱρετικό στυλίτη, ἐκεῖνος τοῦ πρότεινε νά ὑποβάλουν στή δοκιμασία τῆς πυρᾶς τίς διδασκαλίες τους, γιά νά ἀποκαλύψει ὁ Θεός τήν ἀλήθεια. Δίχως καθόλου νά διστάσει ὁ Πατριάρχης διέταξε νά ἑτοιμάσουν τήν πυρά καί βγάζοντας τό πανωφόρι του, μέ ὅπλο τήν προσευχή μπῆκε στή φωτιά καί ἐξῆλθε ἀνέπαφος, χωρίς διόλου νά καοῦν τά ἐνδύματά του. Ἀναγνωρίζοντας αὐτό ὡς ἀπόδειξη τῆς δύναμης τῆς ἀληθινῆς πίστης, ὁ στυλίτης κατέβηκε ἀπό τόν στύλο, ἀναθεμάτισε τήν αἵρεση τοῦ Σεβήρου καί τῶν ὀπαδῶν του καί ζήτησε νά γίνει δεκτός στήν Μία, Ἁγία καί Καθολική Ἐκκλησία. Ὁ ἅγιος Ἔφραιμ ἐξακολούθησε νά καθοδηγεῖ εἰρηνικά το πνευματικό του ποίμνιο ἐπί δεκαοκτώ ἔτη καί ἀποκατέστησε τήν Ἀντιόχεια στό παλαιό της μεγαλεῖο. Ἐκοιμήθη ἐν εἰρήνῃ τό 546.